Bạn quan tâm muốn tìm hiểu về khai vấn? Bạn có thể bắt đầu từ đây. Bài dưới đây đưa ra một số khái niệm cơ bản về khai vấn.
Khai vấn là gì?
Khai vấn là một việc được thực hiện với nhiều cách hiểu, cách tiếp cận và nhìn nhận đa dạng. Có lẽ đây cũng là một trong những đặc điểm thú vị về nghề này: đa dạng và khác biệt.
Một số định nghĩa hay được dùng nhất
- Người khai vấn đưa một người với đầy đủ tiềm năng đến nơi họ muốn đến. –old Webster (coach trong tiếng Anh còn có nghĩa là xe chở khách)
- Một cách tiếp cận thực tế nhằm giúp ai đó đạt được điều họ muốn hoặc cải thiện kỹ năng. Cách tiếp cận này có thể mang tính dẫn dắt hoặc không (David Clutterbuck, 1998)
- Người khai vấn là hình mẫu, là một tấm gương, là một người thông thái, một người bạn, một người hướng dẫn – người làm việc với những cá nhân và tổ chức có mong muốn phát triển để giúp họ khai phá những nguồn năng lược mới, mục đích mới, giúp họ hình thành tầm nhìn và kế hoạch hành động và hỗ trợ họ thực thi để tạo ra kết quả mong muốn. Người khai vấn là người được đào tạo và tâm huyết trong việc hỗ trợ người khác nâng cao năng lực, cam kết và sự tự tin. (Frederic Hudson – Handbook of Coaching)
- Một hình thức cộng tác lấy giải pháp và kết quả làm trọng tâm, có các quy trình mang tính hệ thống, theo đó người khai vấn hỗ trợ các cá nhân và tổ chức nâng cao hiệu quả công việc, trải nghiệm sống, phát triển bản thân và tổ chức (Anthony Grant, 2006)
- Một quá trình mang lại cho người tham gia các công cụ, kiến thức và cơ hội họ cần có để phát triển bản thân và trở nên hiệu quả hơn (David Peterson, 1996)
- Khai vấn lãnh đạo là phương pháp làm việc đồng hành một – một, dựa trên mối quan hệ khai vấn tin cậy, có phương pháp, có mục tiêu cụ thể. Theo đó, người khai vấn chuyên nghiệp làm việc với người được khai vấn qua những phiên làm việc định kỳ, mỗi phiên có mục tiêu cụ thể ở cả cấp độ cá nhân và tổ chức, với cách tiếp cận có điều chỉnh cho phù hợp với từng cá nhân để giúp người được khai vấn nâng cao khả năng học hỏi và từ đó họ tự phát triển một cách độc lập (David Peterson, 2010)
- Quá trình điều phối và hỗ trợ sự phát triển với mục đích cải thiện hiệu quả và hiệu suất, giúp khách hàng đạt được mục tiêu và tăng sự hài lòng của chính họ. (Peter Bluckert, 2006)
- Khai thác tối đa tiềm năng của mỗi cá nhân từ đó giúp họ tăng hiệu suất. Khai vấn là giúp họ học hỏi hơn là dạy bảo họ. –Center for Creative Leadership
Có thể thấy trong nhiều định nghĩa trên đều có một điểm chung là nhấn mạnh vào việc giúp khách hàng khám phá nguồn lực và thúc đẩy quá trình phát triển của chính họ. Trên thực tế, khai vấn là một công việc khác phức tạp. Một số người tập trung và tư duy “không một chút hướng dẫn nào” và một số khác thì đi dần sang hướng đưa ra một số lời nhận xét mang tính cố vấn. Các tiếp cận nào tốt hơn? Mời bạn tiếp tục soi chiếu và khám phá.
